Nie ma świąt bez makowca! Czy to Wigilia, czy Wielkanoc, makowiec jest obowiązkowym punktem na paterze ze słodkościami. Nie zawsze mam czas na robienie drożdżowego ciasta, ale przy robieniu tego makowca – nie ma wymówek. Szybko, łatwo i na temat!
W dalszym ciągu nie dorobiłam się maszynki do mielenia mięsa, więc sama nie mielę maku do makowca. W tym gorącym przedświątecznym okresie posiłkuję się, dosłownie i w przenośni, gotowcem, czyli masą makową zamkniętą w puszce – od razu kupuję dużą, taką na dwa ciasta (850g). Co w środku? Woda, mak, cukier, bakalie – rodzynki i skórka pomarańczowa. Zawsze dodaję od siebie jeszcze posiekane orzechy – włoskie, laskowe i migdały, oraz kandyzowaną skórkę cytrynową. Masy nie doprawiam żadnymi olejkami aromatycznymi – za bardzo takie ‘perfumeryjne’ dodatki w przypadku domowego makowca kojarzą mi się z tym w ciastach z cukierni. Ale rum nie zaszkodzi – przy okazji lekko znosi słodkość masy.
Strucla drożdżowa wymaga – tak jak bułki czy chleb – podwójnego czasu wyrastania. Ta nie. Ona podrasta tylko raz, po czym wkładamy ją do piekarnika. Ciasto jest też inne w konsystencji – chrupkie z wierzchu i puszyste w środku. Ta strucla czerstwieje dużo wolniej niż jej drożdżowa wersja. Jeśli tak upieczony makowiec zostawicie nienapoczęty i nie posmarowany lukrem – przechowywany w chłodnym suchym miejscu wytrzyma od wigilijnej kolacji do sylwestra.
CIASTO
Mąkę przesiewamy z cukrem pudrem, dodajemy drożdże instant, startą skórkę cytryny i dokładnie to wszystko razem mieszamy. Dodajemy do mąki masło pokrojone w kostkę i razem siekamy, jak do kruchego ciasta. Dodajemy całe jajko i dwa żółtka, śmietanę i zagniatamy. Jeśli po wyrobieniu ciasto wyszło za rzadkie i bardzo lepi się do rąk, dodajcie odrobinę mąki. Jeśli jest za suche – odrobinę śmietany i znowu wyróbcie. Ciasto formujemy w kulę, spłaszczamy, pakujemy w folię i chłodzimy w lodówce przez około 40-50 minut.
MASA MAKOWA
Na jedną struclę potrzeba około 350-400g masy makowej – więcej lub mniej, w zależności jak duże i jak bardzo nadziane strucle robicie. Do gotowej masy dodaję jeszcze bakalie – posiekane orzechy, skórkę cytrynową kandyzowaną i odrobinę świeżo startej. Koniecznie alkohol – rum pasuje idealnie, wystarczy łyżka. Przed nałożeniem maku na ciasto ubijamy na sztywno jedno białko, dokładnie mieszamy je z porcją masy makowej. Dopiero tak wzbogaconą nakładamy równą warstwą na ciasto.
PIECZENIE
Na stolnicy lekko oprószonej mąką wałkujemy ciasto na kształt prostokąta (odrobinę szerszego niż forma keksówka), na grubość około 0,5-0,7cm. Prostokąt smarujemy roztrzepanym białkiem. Nakładamy masę makową równą warstwą, zostawiamy 2-2,5cm wolnego ciasta na brzegach prostokąta. Zawijamy całość niezbyt ciasno w rulon (pamiętajcie, że ciasto podrośnie i musi mieć na to miejsce), zaczynając od krótszego boku. Zamykamy boki ciasta formując struclę.
Przekładamy struclę do formy keksówki wyłożonej papierem do pieczenia i zostawiamy na godzinę w ciepłym miejscu do podrośnięcia (lub w piekarniku rozgrzanym do 50⁰C). Piekarnik nagrzewamy do 180⁰C. Struclę smarujemy z wierchu słodkim mlekiem lub śmietaną lub roztrzepanym jajkiem i pieczemy na środkowej półce przez 45-55minut. Jeśli za bardzo się rumieni- kładziemy luźno kawałek folii aluminiowej. Sprawdźcie patyczkiem czy ciasto już gotowe.
DEKORACJA
Po upieczeniu ciasto studzimy, w formie. Całkowicie ostudzoną struclę wyjmujemy z formy i papieru, lukrujemy. Lukier to utarty do białości cukier puder. Do miseczki wsypujemy cukier puder, kroplami (dosłownie, po kropelce) cały czas mieszając, dodajemy sok z cytryny i rum – musicie sami zobaczyć ile cukier ich wchłonie aż osiągnie konsystencję bardzo gęstej śmietany. Całość ucieramy łyżką lub drewnianą pałką. Lukrem polewamy ciasto, szczyt zdobimy kandyzowanymi owocami lub orzechami. Zostawiamy lukier do całkowitego zastygnięcia.
Zazwyczaj od razu robię dwie strucle – wagę składników łatwo pomnożyć przez dwa i od razu zrobić ciasto z 0,5kg mąki i całej puszki maku. Nie ma złotej recepty na to co zrobić, by makowiec nie popękał. Warto jednak pamiętać o luźnym zawijaniu ciasta, można je też włożyć do większej blaszki niż tak naprawdę potrzebna. To ciasto pękać lubi i warto w tym momencie poratować się lukrem – zalać nim pęknięcia. Jest tak pyszny że nikt nie zwróci na to uwagi 🙂
SKŁADNIKI ciasta na jedną struclę
- 250g mąki pszennej, typ 500, 550
- 1 opakowanie drożdży instant (7-8g)
- 60g cukru pudru
- 70g zimnego masła
- 1 jajko M
- 2 żółtka jajek M (białka zostawiamy!)
- 1/4 szklanki gęstej śmietany
- 1 łyżeczka skórki otartej z cytryny
DODATKI do masy makowej
- 2-3 łyżki kandyzowanej skórki z cytryny
- 2-3 łyżki kandyzowanej skórki z pomarańczy
- 2-3 łyżki posiekanych orzechów włoskich
- 2-3 łyżki posiekanych migdałów
- 1 łyżka rumu
- 1 białko ubite na sztywno
DO DEKORACJI
- 1/2 szklanki cukru pudru
- sok z cytryny
- rum
- orzechy i bakalie